De financiële tekorten bij de politie hebben grote impact op het werk van politiemensen en daarmee op de veiligheid in Nederland. Dat blijk uit een enquête van de politiebonden ACP, ANPV en de VMHP onder hun leden. Ruim 900 collega’s deden aan de enquête mee.
De leden vinden dat de tekorten een negatief effect hebben op o.a. de bereikbaarheid van de politie, de afhandeling van aangiftes, preventie van kleine criminaliteit en het aantal opgeloste misdrijven.
81% van de ondervraagden merkt dat de werkomstandigheden zijn verslechterd als gevolg van de bezuinigingen. 72% vindt dat dit ook de uitvoering van het werk belemmert.
De bezuinigingen hebben volgens de collega’s vooral effect op: toenemende bureaucratie (94%), de personeelscapaciteit (90%), noodzakelijke ICT-voorzieningen (90%), de toegankelijkheid van de politie voor burgers (88%), adequate ondersteuning (87%) en personeelszorg (86%).
“We zouden graag eens een ander geluid laten horen. Maar helaas is de situatie op dit moment niet rooskleuriger. De enquête bevestigt datgene waar de politiebonden steeds voor waarschuwen: de besparingen die door de politiek beoogd waren bij de vorming van de Nationale Politie zijn veel te rooskleurig ingeschat waardoor nu grote tekorten zijn ontstaan. Bovendien is er te weinig geld om te investeren in broodnodige nieuwe middelen en technologie en om nieuwe veiligheidsvraagstukken waarmee de politie zich geconfronteerd ziet, het hoofd te kunnen bieden”, aldus een woordvoerder namens de politiebonden.
Toenemende bureaucratie
De toenemende bureaucratie zorgt voor “veel papierwerk” en “de bureaucratie werkt een effectieve besluitvorming tegen”. Meer overleg en reistijd als gevolg daarvan zijn vaak gegeven voorbeelden. Wat ook op weinig sympathie kan rekenen zijn de omslachtige administratieve systemen waarmee zelfs de meest simpele goederen aangevraagd moeten worden. Ook als die gewoon om de hoek te koop zijn.
Personeelscapaciteit
Hoe nijpend de financiële tekorten zijn, wordt zichtbaar zijn bij de personeelscapaciteit. 90% van de ondervraagden is het daarmee eens of volledig eens. Er blijven veel zaken liggen waarvoor simpelweg geen personeel beschikbaar is. Schrijnend omdat dit direct de burger raakt.
“Door het gebrek aan capaciteit rennen we continu achter de feiten aan. Het ziekteverzuim stijgt naar recordhoogte en de burgers zijn de dupe” en “1 koppel inplannen in een stad van 60000 inwoners, je denkt wel twee keer na over je optreden bij een incident, kan ik, mag ik en is het veilig?”, aldus twee ondervraagden.
Noodzakelijke ICT-voorzieningen
ICT voorzieningen zijn beperkt beschikbaar, laat staan dat er kan worden geïnvesteerd in nieuwe mogelijkheden. “Zelfs voor kleine zaken of laaghangend fruit is geen makkelijk budget beschikbaar. Zo frustrerend. Assistentie-verzoeken van de ICT-afdeling voor innovatie moeten over zoveel schijven dat het enorm demotiveert.” en “Belachelijk dat we in de opsporing nog steeds gebruik maken van een analoge Nokia gsm. De systemen zijn daarmee niet te raadplegen. Vervolgens wordt er gestrooid met opsporingsapps die dan niet te raadplegen zijn.” 90% van de ondervraagden onderkent dat de tekorten ook hier merkbaar zijn.
Adequate ondersteuning
87% van de ondervraagden vindt dat de situatie er in praktische zin ook niet beter op is geworden. Zo geven ondervraagden aan dat prullenbakken niet op tijd worden geleegd en werkplekken slecht worden schoongemaakt. Daarnaast is maatwerk in het aanvragen van materiaal niet meer aan de orde, en kost dat bovendien veel tijd. “Doordat alles via landelijke aanvraagloketten/helpdesks moet kan geen enkel maatwerk meer worden geleverd. Bovendien kost het 5 keer zoveel tijd om dingen te regelen.”
Daarnaast merken collega’s op dat er nauwelijks geld is voor noodzakelijke opleidingen en trainingen, dienstauto’s die te oud zijn (ruim 9 jaar), en dat er trucs worden bedacht om zo min mogelijk te hoeven uitbetalen aan o.a. piketdiensten en modaliteiten.
Veiligheid van burgers
Dat burgers hiervan gevolgen ondervinden geeft 88% van de ondervraagden aan. Het meest wordt volgens de deelnemers de bereikbaarheid van de politie voor de burger geraakt (89%), gevolgd door de veiligheid van burgers en politiemensen zelf (87%), preventie van kleine criminaliteit zoals vernieling, inbraken en diefstal (86%), het aantal opgeloste misdrijven (85%) en de afhandeling van aangiftes (84%). “Het gebeurt dat personen eigenlijk op heterdaad aangehouden zouden moeten worden, maar dat er niet voldoende personeel is om op dat moment door te pakken.”, Wijkagenten, met name in dorpen en buitengebieden, moeten door de sluiting van politiebureaus hun dienst beginnen en eindigen op een bureau op grotere afstand, met veel extra reistijd als gevolg. Ook kunnen burgers niet meer bij hen terecht als zij op het bureau zijn. En “Er is minder handhaving in het verkeer door bezuiniging op de verkeerspolitie. Daardoor een toename van hardrijders en agressief gedrag in het verkeer.” aldus een greep uit de opmerkingen.
Beroep op de politiek in debat Miljoenennota
De uitkomsten laten zien dat er inmiddels grote schade is ontstaan aan de politieorganisatie. Doordat collega’s in hun werk belemmerd worden loopt hun motivatie voor het werk steeds verder terug terwijl het ziekteverzuim dramatisch hoog is. Er moet nu echt iets veranderen. Uit de uitgelekte cijfers van de Miljoenennota blijkt dat er voor het ministerie van Veiligheid en Justitie 450 miljoen extra begroot is. Hoewel het positief is dat er meer geld wordt vrijgemaakt, moet nog blijken welk deel van dit bedrag voor de politie bestemd is, onder welke voorwaarden de extra miljoenen worden toegekend en of het daadwerkelijk gaat om nieuw geld en er niet elders weer wordt bezuinigd. Eerder dit jaar berekende accountantsbureau PwC dat de Nationale Politie alleen al voor het in stand houden van de bestaande organisatie structureel 300 miljoen per jaar extra nodig heeft. Worden daar de extra prioriteiten waar de politie zich mee geconfronteerd ziet (zoals de terreurdreiging, cybercrime, vluchtelingenproblematiek, versterking van de opsporing etc.), bij opgeteld dan is er structureel minimaal 500 miljoen per jaar nodig De politiebonden doen een dringend beroep op politiek Den Haag om de komende weken in de debatten over de Miljoenennota verstandige keuzes te maken door na jaren van bezuinigingen nu eindelijk te investeren in de politie.
Onnodige uitgaven?
De bonden hebben in de enquête, behalve naar de gevolgen van de financiële tekorten, ook gevraagd naar voorbeelden van onnodige uitgaven binnen de Nationale Politie. De politiebonden zullen deze voorbeelden analyseren en daarover binnenkort in overleg gaan met korpschef Erik Akerboom.
